زیست دوازدهم طبقه بندی موجودات زنده
زیست دوازدهم طبقه بندی موجودات زنده :
موجودات زنده را میتوان بر اساس ویژگیهایی مانند سلولهای بدن، نحوه تغذیه، حرکت، تولید مثل و… طبقهبندی کرد. در دستهبندی عمومیتر، موجودات زنده به 5 پادگروه اصلی تقسیم میشوند:
۱. دامین (Domain): شامل تمامی موجودات زنده است که از سلولهای یوکاریوت (سلولهایی که دارای هسته) تشکیل شدهاند. به عبارت دیگر، این دسته شامل گیاهان، جانوران، قارچها و پروتوزوآها است.
۲. پادشاخه (Kingdom): مانند خنافس، میمونها، گیاهان، قارچها و بیشتر.
۳. شاخه (Phylum): به عنوان مثال در زندهها، حلزون، موش، گربه و قارچ.
۴. رده (Class): برای مثال در پستانداران، گربه، سگ، انسان و زرافه.
۵. گونه (Species): به عنوان مثال انسان، گربه خانگی و سگهای بومی.
هر دسته بندی و طبقه بندی بالاتر از موجودات زنده، از ویژگیها و مشخصات خاصی از جمله تاریخچه تکاملی و ویژگیهای مشترک بین موجودات آن دسته را شامل میشود. 🌿🐾🐠
زیست دوازدهم طبقه بندی موجودات زنده
پنج قلمرو جانداران
پنج قلمرو جانداران (یا پنج فرم جانداران) که به آنها پنج مملکت یا پنج زیرقلمرو هم گفته میشود، طبقهبندی بزرگی است که موجودات زنده را بر اساس ویژگیهای مورفولوژیک و زیستشناسی طبقهبندی میکند. این پنج قلمرو شامل:
۱. قلمرو جانداران دوستانه (Animalia): شامل تمامی جانوران است که به عنوان انواع مختلفی از پستانداران، پرندگان، پستانداران کوچک، زنبوران، ماهیان، حشرات و… شناخته میشوند.
۲. قلمرو گیاهان (Plantae): شامل تمامی گیاهان که اصلیترین گروههای گیاهی را از سلولهای دارای ترشیم (سلولهای دارای پایداری نسبی داخلی) دربرمیگیرد.
۳. قلمرو قارچها (Fungi): شامل قارچها، مخمرها و پلوریدها است، که مشترکترین ویژگی آنها توانایی تخریبی یا جذبی خوردن ماده organotrophic است.
۴. قلمرو پروتوآ (Protozoa): شامل موجوداتی است که از دستههای یخپشتی، عفونیكنندهها، تناسلیگرهادی، آبزیستگرها و ریزفرمها تشکیل شدهاند.
۵. قلمرو بی گرانولکرانپدیدان (Monera): شامل باکتریها و سیانوباکتریهاست، که این دو گروه موجودات بدون هسته و غشای هستهای (برخلاف یوکاریوتها) هستند.
هر یک از این پنج قلمرو، موجودات زندهای با ویژگیها و ویژگیهای مشترک خاص خود را شامل میشوند. 🌿🦠🐟
قلمرو جانداران : ویروس ها
ویروسها جزئی از جهان زنده نیستند و در پاندولم میان متولدین و غیرمتولدین قرار میگیرند. آنها به عنوان موجودات خارجی داخلی خواهانه توصیف میشوند. به صورت کلی، ویروسها متشکل از یک رونویسی (معمولاً از RNA یا DNA) با یک پوشیدهازپروتئین قلبی است. این جهان سطح ایجاد شده از پروتئین غلاف به نظر میآید.
ویروسها به تنهایی قادر به متولد شدن و تکثیر خود نیستند، بلکه برای تکمیل چرخهٔ زندگیشان، به یک میزبان نیاز دارند. آنها میتوانند به سلولهای میزبان (مانند سلولهای انسانی، گیاهی، یا جانوری) حمله کنند و درون آنها اقدام به تولید نسخههای فرزندی خود مینمایند.
ویروسها علائم بیماریزا در انسانان، حیوانات، گیاهان و حتی میکروبها ایجاد میکنند. برخی از بیماریهای شناخته شده که توسط ویروسها ایجاد میشوند شامل آنفلوآنزا، هرپس، سرخک، هیومنایمونودفیسینسی و کووید-۱۹ است.
هر چند ویروسهایی برای انسان ضررآور هستند، اما تحقیقات نیز نشان میدهد که بیشتر ویروسها در حفظ تعادل بیولوژیک در جهان طبیعی نقش دارند. ⚠️🦠🧬
قلمرو جانداران : باکتری ها
باکتریها یا باکتریونها موجودات اساسی در جهان زنده هستند و اکثر آنها به عنوان میکروبها شناخته میشوند. آنها یکسلولی هستند و در طول تاریخ، انواع مختلفی از باکتریها تکامل یافتهاند که در محیطهای مختلفی جهان زنده سکونت دارند.
باکتریها به صورت یک یا چند دیسک در طول یک یا چند میلیمتری استوانهای شکل میباشند. آنها دارای ساختمان سلولی سادهتری نسبت به سلولهای گیاهان یا جانوران هستند، باکتریها دارای یک غشاء سلولی، یک جدار سلولی و محتوای سلولی است.
باکتریها میتوانند در محیطهای مختلفی زندگی کنند، از جمله در خاک، آب، هوا، داخل بدن انسان و حیوانات، و حتی در محیطهای بسیار داغ یا سرد. آنها میتوانند به عنوان باکتریهای مفید نیز شناخته شوند، زیرا برخی از آنها در فرایندهای مانند تجزیه ترکیبات غذایی، تولید داروها، و حتی کمک به گیاهان برای ورزش همکاری میکنند.
هر چند باکتریها در مواردی میتوانند عفونتزا باشند و بیماریهایی مانند عفونتهای ادراری، عفونتهای تنفسی، یا سایر بیماریها ایجاد کنند. اما در کل، باکتریها نقش مهمی در حفظ تعادل زیستی و فرایندهای زندگی روی زمین دارند. 🦠🔬🧫
قلمرو جانداران :قارچ ها
قارچها، اعضای مهمی از پادهها هستند که به عنوان یک پاده ناب با سازوکارهای غذایی و تکثیر متمایز شده، مهمترین مخلوقات زنده محور تعداد زیادی از پدیدههای زیستی در جهان ویژه و خاکی به شمار میروند.
قارچها به دو صورت استانهدار و بدون استانه تقسیمبندی میشوند. قارچهای استانهدار دارای استانه (بیدگل) هستند که برای تکثیر و پخش شدنشان استفاده میشود.
قارچها به طور عمومی به دو دسته قارچهای خوراکی (قارچهای قابل خوردن) و قارچهای سمی (قارچهای ناخوراکی که میتوانند سمی باشند) تقسیم میشوند. بسیاری از قارچهای خوراکی نقش مهمی در تنوع غذایی انسانها و دیگر موجودات ایفا میکنند و به عنوان یک منبع غذایی مفید شناخته میشوند.
همچنین، برخی از قارچها نقش مؤثری در بیوتکنولوژی دارند و برای تولید داروها، آنزیمها، و سایر محصولات مفید مورد استفاده قرار میگیرند.
هر چند بسیاری از قارچها مفید هستند، اما برخی از آنها میتوانند سمی باشند و در صورت مصرف بیدقت میتوانند برای انسانها خطرناک باشند. بنابراین، هنگامی که قارچها را شناسایی و مصرف میکنید، باید از منابع معتبر و اطمینانبخش استفاده کنید. 🍄🌿🔬
قلمرو جانداران : گیاهان
گیاهان، یا گیاهها، اعضای مهمی از پادهها هستند که در فرایند تولید غذا از نور خورشید، آب و دیگر مواد معدنی از خاک بهره میبرند. آنها از طریق فتوسنتز انرژی نور خورشید را به انرژی شیمیایی تبدیل کرده و با این انرژی غذا تولید میکنند.
گیاهان به دو بخش اصلی تقسیم میشوند: گیاهان برگرسته و گیاهان کمبخت. گیاهان برگرسته دارای ریشه، ساقه و برگ هستند و اکثر گونههای گیاهی که ما میشناسیم، در این دسته قرار میگیرند. اما گیاهان کمبخت، که به عنوان آلجاینی نیز شناخته میشوند، این ویژگیها را ندارند.
گیاهان نقش بسیار مهمی در برقراری تعادل اکولوژیکی جهان دارند. غلظت اکسیژن در جو زمین به علت فعالیت فتوسنتزی گیاهان، افزایش و از تخریب و تعادل دستمزد ایجاد شده توسط آنهاست. همچنین، گیاهان در زنجیره غذایی جهانی نقش بسیار حیاتی ایفا میکنند.
به عنوان یکی از مهمترین عناصر حیاتی بر روی زمین، گیاهان باعث حفظ تنوع زیستی، ارتقاء کیفیت هوا و خلق محیطی سالم و زیبا میشوند. 🌿🌻🌍
قلمرو جانداران : جانوران
جانوران، یا حیوانات، گروهی گسترده از ارگانیسمهای چندسلولی هستند که به صورت متنوع در سراسر جهان وجود دارند. آنها توانایی حرکت و تغذیه خود را دارند و از شکل، اندازه، رفتار و عملکردهای گوناگونی برخوردارند.
جانوران به دو گروه اصلی فرقهبندی میشوند: فقاریها و نقارهدارها. فقاریها (اسفنژا) از قارچکیها و نایباتها گرفته تا پستانداران، حشرات، پرندگان و ماهیان شامل اعضای این گروه هستند. نقارهدارها (قلمروی جانداران گرنتی) شامل گونههایی مانند نبات، اسفنجها و قارچها هستند.
حیوانات نقش اساسی در زنجیره غذایی جهانی و اکوسیستمها دارند. آنها به عنوان یکی از عناصر مهم تنوع زیستی، همگام با گیاهان برای حفظ تعادل اکولوژیکی جهانی میکوشند. از جانوران به عنوان منابع غذایی، حیوانات خانگی، حیوانات وحشی، همسایگان طبیعی و بسیاری وظایف دیگر بهره میگیریم.
همچنین، برخی جانوران دارای هوش عالی و رفتارهای پیچیدهای هستند که به آنها این توانایی را میدهد که به محیط زیست خود و به یکدیگر واکنش نشان دهند. 🐾🌏🦁
قلمرو جانداران : بی مهرگان
بیمهرگان یا عبارت دقیقتر “بیمهرگان قلمرو جانداران” (Metazoa incertae sedis) یک گروه مشکل برای طبقهبندی علمی جانوران است که مکانیسمهای تطورشان به طور دقیق مشخص نشده است. این گروه شامل ارگانیسمهایی است که وضعیت طبقهبندی ناسازگار یا نامعلومی دارند و در شاخههایی میان انگلها، مولفسکها، کرمها و سایر گروههای جانوری قرار میگیرند.
بیمهرگان همچنین به عنوان یک گروه پارافیلتیک (مجموعه ای از گونهها که شامل آخرین جد مشترک شان نیستند) شناخته میشوند، به عبارت دیگر، آنها دارای رئوس مشترکی هستند اما تطورشان به همان اندازه خط مشترک مشخص نیست.
بیمهرگان به عنوان یک گروه پراکنده و متنوع شامل ارگانیسمهایی مانند جانوران آواره، ارژنتیا، کندریماتا، کتشاپوتی، تواریخیان، و غیره شناخته میشوند. از آنجا که وضعیت دقیق این گروه توسط تحقیقات علمی هنوز مشخص نشده است، توضیحات دقیقتری در مورد ویژگیها، تاریخچه، و تحول بیمهرگان در دسترس نیست. 🤔🔍🔬
قلمرو جانداران : مهره داران
مهرهداران یا قلمرو جانداران (Animalia) یکی از پنج قلمرو اصلی گاهشناسی است که شامل تمامی جانداران چنگالدار و بدون گزنه است. اعضای این قلمرو به صورت چندین گروه اصلی همچون دولپینها، پریانان، شاپانیان، زنبوران، کرمها، مولفسکها، پستانداران و… شناخته میشوند.
مهرهداران جسمی سلولار دارند و اکثریت آنها از بنیانهای ساختاری چهارلایه به نام اپیتلیال، زیستیولژیکال، ماهر، و مذر درست شدهاند. این قلمرو شامل افرادی از ارتفاع شش میلیمتر گرفته تا پرندهها و ثروتمندان بسیار بزرگی مانند نهنگها میشود.
مهرهداران به عنوان یکی از گروههای ترکیبی و بسیار متنوعی شامل بیش از ۱٫۵ میلیون گونه شناخته شده هستند. این قلمرو با تنوع و چگونگی تطور گونهها و اندازهها، یکی از محبوبترین موضوعات برای مطالعه علمی و پژوهش در علوم زیستی محسوب میشود. 🦁🦋🐟
قلمرو جانداران : حشرات
حشرات یک زیرگروه از جانداران در قلمرو جانداران (Animalia) هستند. آنها جزئی از انتخاب زیستی گسترده در محیطهای خارج از آب هستند و به عنوان گروهی بسیار گوناگون شناخته میشوند. حشرات در کلاس Insecta قرار دارند و شامل حشرات همچون کفشکها، پروانهها، کهنپشتها، مورچهها، پشهها، پروانههای شب، و زنبورها میشوند.
ویژگیهای عمومی حشرات شامل بدن تقسیمشده به سه بخش اصلی که سر، سینه و شکم است، دو جفت بال، سه جفت پا و غالباً دستگاه حسی مناسب برای شناسایی خوراک، دشمنان و همایند. بدن حشرات با پوستهای خارجی محافظت میشود و خارج از مرحله لارو به پرنده بزرگتر میشود.
حشرات نقش مهمی در بسیاری از اکوسیستمها بازی میکنند؛ آنها به عنوان آفت کشاورزی، گونههای پالایشی، یا راهنمایان زیست محیطی نقش دارند. مطالعه حشرات نه تنها برای زیستشناسی بلکه برای زراعت، زیستبومشناسی، و بهبود محیط زیست نیز حائز اهمیت است. 🦋🐝🐜
توضیحات اضافه
مرگ سلولی
مرگ سلولی یا آپوپتوز، یک فرآیند برنامهریزی شده در سلول است که به منظور حذف سلولهای غیرضروری یا آسیبدیده، حفظ توازن و سلامت سلولی، و جلوگیری از گسترش و انتشار آسیب به سلولهای اطراف انجام میشود. این فرآیند اهمیت بسیاری در پایداری و عملکرد سلولی دارد.
مراحل مرگ سلولی (Apoptosis):
- تحریک: آغازگرهای داخلی یا خارجی موجب تحریک فرآیند آپوپتوز در سلول میشوند، این تحریکها میتوانند از طریق پراکسیمال یا دستگاه تغییرات ژنتیکی از خرابی سلولی سلول باشند.
- تبدیل: پس از تحریک، سیگنالهای داخلی موجب ایجاد تغییرات در ساختار و فعالیت مولکولها در سلول میشوند و به آغاز فرآیند آپوپتوز میپردازند.
- امکانپذیر: طی این مرحله تغییرات شیمیایی و ساختاری در سلول رخ میدهد تا آپوپتوز در سلول امکانپذیر شود.
- اجرایی: در این مرحله اجرایی، تغییرات نهایی رخ میدهند و سلول به تکهتکه شدن و مرگ تحت نظر ماکروفاژها و سلولهای دیگر مخصوص برنامهریزیشده میرسد.
- نتیجه: پس از اتمام مراحل فرآیند آپوپتوز، سلول یا تکهتکههای آن توسط سلولهای فاگوسیتوز (مانند ماکروفاژها) جذب و تخریب میشوند تا از گسترش آسیبها جلوگیری شود.
نقش مرگ سلولی:
مرگ سلولی نقش مهمی در حفظ توازن و سلامت سلولی دارد. این فرآیند جلوگیری از انبساط سلولی ناقص یا غیرعادی، حذف سلولهای زاید یا آسیبدیده، و حفظ تنظیمهای دقیق و ضروری در سازمان سلولی را به عهده دارد.
مرگ سلولی یک فرآیند ضروری و اساسی در برقراری تعادل و پایداری در اعضا و اندامهای مختلف بدن انسان است. 🔀🩸
تنفس سلولی: فسفوریلاسیون اکسیداتیو
تنفس سلولی و فسفوریلاسیون اکسیداتیو:
تنفس سلولی یک فرآیند بیوشیمیایی است که در اکثر اشکال زندگی اجرا میشود و به معنی تبدیل انرژی ذخیره شده در مولکولهای غذایی به انرژی قابل استفاده توسط سلول میباشد. یکی از مراحل اصلی تنفس سلولی، فسفوریلاسیون اکسیداتیو میباشد که در میتوکندریهای سلول اجرا میشود.
مراحل فسفوریلاسیون اکسیداتیو:
- گلیکولیز: در این مرحله، یک مولکول گلوکز تجزیه شده و به دو مولکول پیرولیوات تبدیل میشود. این فرآیند در سیتوپلاسم سلول انجام میشود و یک مرحله است حیاتی برای تولید انرژی در فرآیند تنفس سلولی.
- سیکل اسیدهای کربوکسیلیک (سیکل کربس): پیرولیواتها وارد میتوکندریها میشوند و در اینجا به اسید استئاریک تبدیل میشوند. این مرحله نقش مهمی در تولید NADH و FADH2 (کوفاکتورهایی که در زنجیره تنفس الکترونی به کمک میآیند) دارد.
- زنجیره تنفس الکترونی: NADH و FADH2 که در مراحل قبلی تولید شدهاند، وارد زنجیره تنفس الکترونی میشوند. این زنجیره این دو کوفاکتور را اکسیژن تا کربن دیاکسید تجزیه میدهد و انرژی را آزاد میکند که در نهایت از آن برای تولید ATP (سوخت انرژی سلولی) استفاده میشود.
- فسفریلاسیون: در آخرین مرحله از فسفوریلاسیون اکسیداتیو، Adenosine diphosphate (ADP) به واسطه وجود انرژی، به Adenosine triphosphate (ATP) تبدیل میشود. ATP مولکول حامل انرژی است که توسط سلول برای انجام وظایف زندگی انسان استفاده میشود.
نتیجه:
به طور خلاصه، فسفوریلاسیون اکسیداتیو یک مرحله کلیدی در فرآیند تنفس سلولی است که به تولید انرژی (ATP) از اکسیژن و مولکولهای غذایی، کمک میکند و نقش زیادی در عملکرد سلولی و حفظ سلامت دارد. 💡🔋
مجموعه ی گام کلاس (گروه آموزشی مهندس مسعودی) با هدف ارتقاء سطح علمی و موفقیت دانش آموزان متوسطه و همچنین داوطلبان کنکور در سال 1400 تاسیس شد و از بهمن ماه 1400 فعالیت خود را به طور رسمی آغاز کرد . این مجموعه ضمن بهره بردن از کادر اساتید زبده و حرفه ای در کنار جدیدترین تکنولوژی های آموزش آنلاین و آفلاین در حال رقم زدن فصل جدیدی از آموزش دروس مختلف متوسطه و کنکور می باشد
موسس و بنيانگذار سایت گام كلاس استاد امير مسعودى ، مطرح ترين و با سابقه ترين استاد رياضى و فيزيک ايران در آموزش آنلاين و تلويزيونى هستند كه با ارائه سبكى جديد و روش هاى پاسخگويى سريع ، مهم ترین تمایز گامکلاس نسبت به ساير موسسات می باشد.
